1. Mua ma túy về sử dụng, phạt tù hay phạt hành chính?

Theo Thông tư liên tịch số 17/2017, chất ma túy là các chất gây nghiện, chất hướng thần được quy định trong các danh mục chất ma túy do Chính phủ ban hành. Sử dụng trái phép chất ma túy là hành vi tự mình hoặc nhờ người khác đưa trái phép chất ma túy vào cơ thể mình dưới bất kỳ hình thức nào nhằm thỏa mãn nhu cầu sử dụng chất ma túy.

Những người thực hiện các hành vi trái phép liên quan đến chất ma túy như: Vận chuyển chất ma túy, sản xuất chất ma túy, tàng trữ chất ma túy, chiếm đoạt chất ma túy… có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội phạm tương ứng với hành vi cụ thể.

Trước đây, tại Bộ luật Hình sự 1999 dành riêng một Điều luật để quy định về Tội sử dụng trái phép chất ma túy. Tuy nhiên, Bộ luật Hình sự sửa đổi 2009 đã bãi bỏ quy định này và cho đến hiện nay, Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017) - đang có hiệu lực cũng không quy định về tội danh này.

Do không quy định về Tội sử dụng ma túy nên có thể hiểu người nghiện ma túy không được coi là tội phạm nhưng có thể bị xử phạt vi phạm hành chính và có thể bị áp dụng các biện pháp xử lý hành chính.

Tuy nhiên, trường hợp người nghiện đi mua ma túy về sử dụng và bị Công an bắt thì tùy theo các yếu tố cấu thành tội phạm, khối lượng ma túy mà có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc bị xử lý vi phạm hành chính.

Cụ thể:

- Trường hợp người nghiện ma túy đi mua ma túy về sử dụng mà khối lượng ma túy trên mức để truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc có đủ các yếu tố cấu thành tội phạm: Có thể bị bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội tàng trữ trái phép chất ma túy (Điều 249 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi 2017);

- Trường hợp người nghiện ma túy đi mua ma túy về sử dụng mà khối lượng ma túy dưới mức để truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc không có đủ các yếu tố cấu thành Tội tàng trữ trái phép chất ma túy: Có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị áp dụng các biện pháp xử lý hành chính.

Tóm lại, để xác định một người nghiện ma túy đi mua ma túy về sử dụng khi nào bị xử phạt hành chính, khi nào bị truy cứu trách nhiệm hình sự thì cần xác định xem khối lượng ma túy mua về có vượt quá mức truy cứu trách nhiệm hình sự không và hành vi của người này có yếu tố cấu thành tội phạm hay không?

2. Bị xử lý hình sự, người mua ma túy bị phạt bao nhiêu năm tù?

Theo phân tích ở trên, trường hợp có đủ yếu tố cấu thành Tội tàng trữ trái phép chất ma túy hoặc khối lượng ma túy mua về vượt quá mức truy cứu trách nhiệm hình sự, người mua ma túy về sử dụng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội tàng trữ trái phép chất ma túy.

Theo Thông tư liên tịch số 17/2007, tàng trữ trái phép chất ma túy là hành vi cấu giấu, cất giữ bất hợp pháp chất ma túy ở bất cứ đâu, có thể là trong nhà, ngoài vườn hay chôn dưới đất, để trong túi xách, cho vào thùng xăng xe… mà không nhằm mục đích mua bán, vận chuyển hay sản xuất trái phép chất ma túy.

Theo đó, tại Điều 249 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi 2017 quy định mức phạt với tội này như sau:

Bên cạnh hình phạt chính nêu trên, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 05 - 500 triệu đồn, bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 - 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

3. Phạt hành chính người mua ma túy về sử dụng ra sao?

Trường hợp chỉ bị phạt hành chính, người sử dụng trái phép chất ma túy sẽ bị xử phạt vi phạm theo quy định tại khoản 1 Điều 23 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, cụ thể hình thức và mức xử phạt như sau:

- Phạt cảnh cáo; hoặc

- Phạt tiền từ 01 - 02 triệu đồng.

Ngoài ra, người sử dụng trái phép chất ma túy còn bị tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm.

Nguồn: st